آرزوی فرهاد حسن‌زاده برای جهان و کودکان در ۵۸سالگی

فرهاد حسن زاده

آرزوی فرهاد حسن‌زاده برای جهان و کودکان در ۵۸سالگی

آرزوی فرهاد حسن‌زاده برای جهان و کودکان در ۵۸سالگی 957 555 فرهاد حسن‌زاده

فرهاد حسن‌زاده درحالی از آرزویش برای محو شدن سایه ویروس کرونا از جهان و در رنج نبودن کودکان می‌گوید که معتقد است حال ادبیات کودک در سال گذشته خوب نبود.

این نویسنده ادبیات کودک و نوجوان در گفت‌وگویی با ایسنا به بهانه پنجاه‌وهشتمین زادروزش درباره وضعیت ادبیات کودک و نوجوان در سال گذشته اظهار کرد: من نمی‌توانم تحلیل خیلی جامع و کاملی از وضعیت ادبیات کودک و نوجوان داشته باشم، تحلیل وضعیت ادبیات کودک طی یک دوره یکساله وظیفه‌ی منتقدان و کارشناسانی است که خبرهای کتاب‌ها و جایزه‌ها و آمد و شدها را رصد می‌کنند اما به طور کلی حال ادبیات کودک در سال گذشته خوب نبود. شاید بخشی از این بدحالی به خاطر وضعیت اقتصادی کشور، تنگناهای مالی ناشران و گرانی ملزومات چاپ باشد، بخشی دیگر برمی‌گردد به نبود فضای مناسب نقد ادبی و رونق جریان‌های فرهنگی و جوایز ادبی که قبلا برگزار می‌شد و چندسالی است که کمرنگ و گاهی محو شده است. بی‌شک فرهنگ هم متاثر از شرایط اقتصادی است و هر دو بر هم تاثیر می‌گذارند.

او افزود: بین همه خبرهای ناراحت‌کننده و تاسف‌بار به‌خصوص در نیمه‌ی دوم سال ۹۸ که کشور را داغدار کرده بود، خبر دیده شدن نام ایران در جایزه جهانی اندرسن خوشایند بود. همانطور که می‌دانید برای بار دوم من به مرحله‌ی نهایی این جایزه رسیدم که یک جایزه معتبر در زمینه ادبیات کودک و نوجوان است باید صبر کرد و دید در اردیبهشت برنده‌ی نهایی کیست. همچنین در سال گذشته ۱۰ کتاب از من منتشر شد که کمی عجیب است ولی این است که بیشتر این کتابها مربوط به سال‌های گذشته است که به دلیل بدقولی ناشران و شرایط نامناسب اقتصادی نشر است.

این نامزد جایزه «هانس کریستین آندرسن» که می‌گوید فکر نمی‌کرد برای بار دوم داورهای این جایزه او را انتخاب کنند، در پاسخ به این سوال که آیا توقع و انتظاراتش از به دست آوردن چنین عنوان با آن‌چه در این مدت به وقوع پیوست محقق شده است یا خیر بیان کرد: به طور کلی آدم متوقعی نیستم. بیشتر توقع از خودم است که به دور از جریانات و اقتضاعات فصلی و گذرا کار خودم را بکنم. فکر می‌کنم در سطح داخلی وقتی نویسنده کارش را که همان نوشتن کتاب هست انجام می‌دهد، هدفش مخاطب است و رسیدن به تجربه‌ی لذت بخش نوشتن. حالا ممکن است در جایی به آثار او توجه کنند و درجایی توجه نکنند. اما وقتی که اسم یک نویسنده در سطح بین‌المللی مطرح می‌شود، طبیعی است که روند کاری نویسنده عوض می‌شود و جامعه توقع‌ بزرگتری دارد. توقعی که برای شانه‌های نحیف یک هنرمند سنگین است.

فرهاد حسن‌زاده ادامه داد: اگر قرار باشد نویسنده به آفرینش خلاقانه خودش ادامه بدهد باید رها و به دور از دغدغه‌های فرعی باشد. نویسنده حتی نباید فکرش درگیر قرارداد با ناشر و آژانس و اداره‌های فرهنگی باشد. در ابعاد جهانی دیگران باید بیایند و گوشه‌هایی از کار را به دست بگیرند و پیش ببرند. در کشور ما هستند یک سری نهادهای دولتی، نیمه‌دولتی و یا بخش خصوصی هستند که وظیفه‌شان را فراموش کرده‌اند یا شاید برایشان تعریف نشده است. اگر این نهادها به فکر مطرح شدن نام ایران هستند باید شرایط مناسب را فراهم کنند. از ترجمه‌ی آثار به زبان‌های دیگر گرفته تا امکانات سفر و شرکت در مجامع فرهنگی مرتبط در دنیا و ارایه یک سری خدمات ساده و پیش پا افتاده. همان‌طور که در مسابقات ورزشی هم این اتفاق می‌افتد، وقتی کسی رکوردهای داخلی را می‌شکند و آمادگی دارد که در رقابت‌های بین‌المللی حضور پیدا کند، فدراسیون ورزش مربوطه به او رسیدگی می‌کند. از لباس فرم گرفته تا هتل و بلیط و سایر موارد. متاسفانه نویسندگان فدراسیون ندارند و در بیشتر موارد باید از خودشان مایه بگذارند.

او که معتقد است روزهای کرونایی به نحوی نقش هنر و ادبیات را به جامعه شناساند گفت: این روزها قدرت ادبیات، کتاب و هنر به نمایش گذاشته شد. در این روزها در فضای مجازی بسیاری کسان را می‌دیدم که سفارش به کتابخوانی می‌کردند و خانواده‌ها هم برای بچه‌ها به صورت آنلاین کتاب می‌خریدند. خوشبختانه مشاهده کردم که آمار کتابخوانی تکان خورد و لااقل در مورد آثار خودم بازخوردهای زیادی گرفتم. شاید درخواست کتاب به اندازه ماسک و ژل ضدعفونی نبود اما این‌قدر اهمیت داشت که برای آرامش فضای روانی خانواده‌ها مردم رو به خواندن کتاب و دیدن فیلم و موارد مشابه آوردند. من فکر می‌کنم این قدرت را نباید نادیده گرفت و حتی بعد از کرونا هم باید به آن توجه کرد. کرونا به همه تلنگر زد و این تلنگر را باید جدی گرفت. در این روزها نه تنها مطالعه‌کردن، بلکه گرایش به کارهای خلاقه، مثل نویسندگی، نقاشی ساخت کاردرستی و … چیزهایی بود که می‌توانست بچه‌ها را هم سرگرم و هم از هول و هراس کرونا دور کند.

حسن‌زاده از فعالیت‌ خودش در روزهای قرنطینه خانگی نیز گفت: من که همیشه در قرنطینه هستم. خلوت و انجام کارهایی که به تنهایی و سکوت نیاز دارند. اما در این روزهای خاص به بعضی از کارهای عقب افتاده هم پرداختم. از جمله ادامه‌ی کار و بازنویسی یک رمان بزرگسال، بازنویسی دو کتاب طنزم که سال‌ها پیش منتشر شده بود و با نگاهی نو و زبان امروزی مجدداً  آن‌ها را بازنویسی کردم. در کنار این‌هایی که گفتم از فضای مجازی و امکاناتش هم استفاده کردم و برخی کارهایم را به شکل ویدیو یا صوتی خواندم و در کانال و صفحه شخصی‌ام گذاشتم تا مخاطبان سرگرم و با آن‌ها آشنا شوند.

این نویسنده ادبیات کودک و نوجوان همچنین درباره کارهای مورد علاقه‌اش که تاکنون انجام نداده است بیان کرد: علاقه‌های من زیاد هستند. از نقاشی و عکاسی بگیرید تا ساخت فیلم. دوست دارم سفر کنم و کارهای تازه‌ای را تجربه کنم. در حوزه ادبیات کودک برخی گونه‌های ادبی است که همیشه دوست داشته‌ام تجربه‌شان کنم از جمله نوشتن در ژانر ترس یا نوشتن کتاب‌های معمایی و یا داستان‌های فانتزی با تکیه بر افسانه‌های خودمان.

فرهاد حسن‌زاده با بیان این‌که من فکر می‌کنم سالگرد تولد به خودی خود چیز خیلی جذابی نیست و شاید خوشحالی‌ای هم نداشته باشد گفت: خود تولد اصل است و سالگردها به نوعی یادآوری هستند. من یادآوری روزهای تولد را به عنوان ایستگاه‌هایی می‌بینم که هر کس به آن ایستگاه‌ها می‌رسد، به فکر فرو می‌رود که کجا بوده، چه کار کرده تا به این‌جا رسیده و می‌تواند نگاهی هم به آینده داشته باشد تا بعد به مسیرش ادامه دهد. سالگرد تولد یک روز است و می‌گذرد اما این مسیر همچنان هست و فرد باید رونده باشد تا به تولدی دیگر دست یابد.

او در پایان آرزوی خود را در آستانه ۵۹ سالگی چنین بیان کرد: آرزویم این است سایه ویروس کرونا که بر کشور ما و بر جهان سایه انداخته هر چه زودتر محو شود و از آن درس بگیریم به آگاهی برسیم. بحران‌های طبیعی و انسانی همواره در کمین ما هستند، ولی امیدوارم انسان‌ها بتوانند با صلح، صفا و دوستی در کنار هم زندگی کنند و کودکان در رنج، عتاب و سختی نباشند.

انتهای پیام

لینک به سایت ایسنا

    روزی روزگاری

    فرهاد حسن‌زاده

    فرهاد حسن زاده، فروردین ماه ۱۳۴۱ در آبادان به دنیا آمد. نویسندگی را در دوران نوجوانی با نگارش نمایشنامه و داستان‌های کوتاه شروع کرد. جنگ تحمیلی و زندگی در شرایط دشوار جنگ‌زدگی مدتی او را از نوشتن به شکل جدی بازداشت. هر چند او همواره به فعالیت هنری‌اش را ادامه داد و به هنرهایی مانند عکاسی، نقاشی، خطاطی، فیلنامه‌نویسی و موسیقی می‌پرداخت؛ اما در اواخر دهه‌ی شصت با نوشتن چند داستان‌ و شعر به شکل حرفه‌ای پا به دنیای نویسندگی کتاب برای کودکان و نوجوانان نهاد. اولین کتاب او «ماجرای روباه و زنبور» نام دارد که در سال ۱۳۷۰ به چاپ رسید. حسن‌زاده در سال ۱۳۷۲ به قصد برداشتن گام‌های بلندتر و ارتباط موثرتر در زمینه ادبیات کودک و نوجوان از شیراز به تهران کوچ کرد…

    دنیای کتاب‌ها... دنیای زیبایی‌ها

    کتاب‌ها و کتاب‌ها و کتاب‌ها...

    فرهاد حسن‌زاده برای تمامی گروه‌های سنی کتاب نوشته است. او داستان‌های تصویری برای خردسالان و کودکان، رمان، داستان‌های کوتاه، بازآفرینی متون کهن و زندگی‌نامه‌هایی برای نوجوان‌ها و چند رمان نیز برای بزرگسالان نوشته است.

    ترجمه شده است

    به زبان دیگران

    برخی از کتاب‌های این نویسنده به زبان‌های انگلیسی، چینی، مالایی، ترکی استانبولی و کردی ترجمه شده و برخی در حال ترجمه به زبان عربی و دیگر زبا‌ن‌هاست. همچنین تعدادی از کتاب‌هایش تبدیل به فیلم یا برنامه‌ی رادیو تلویزیونی شده است. «نمكی و مار عينكي»، «ماشو در مه» و «سنگ‌های آرزو» از كتاب‌هايي هستند كه از آن‌ها اقتباس شده است.

    بعضی از ویژگی‌های آثار :

    • نویسندگی در بیشتر قالب‌های ادبی مانند داستان كوتاه، داستان بلند، رمان، شعر، افسانه، فانتزی، طنز، زندگينامه، فيلم‌نامه.
    • نویسندگی برای تمامی گروه‌های سنی: خردسال، کودک، نوجوان و بزرگسال.
    • خلق آثاری تأثیرگذار، باورپذیر و استفاده از تكنيك‌های ادبی خاص و متفاوت.
    • خلق آثاری كه راوی آن‌ها کودکان و نوجوانان هستند؛ روايت‌هايی مملو از تصویرسازی‌های عینی و گفت‌وگوهای باورپذير.
    • پرداختن به موضوع‌های گوناگون اجتماعی چون جنگ، مهاجرت، کودکان كار و خيابان، بچه‌های بی‌سرپرست يا بدسرپرست و…
    • پرداختن به مسائلی که کمتر در آثار کودک و نوجوان دیده می‌شود، مانند جنگ و صلح، طبقات فرودست، افراد معلول، اختلالات شخصیتی‌ـ‌روانی و…
    • تنوع در انتخاب شخصیت‌های محوری و كنشگر (فعال). مشخصاً دخترانی که علیه برخی باورهای غلط ایستادگی می‌کنند.
    • بهره‌گیری از طنز در کلام و روایت‌های زنده و انتقادی از زندگی مردم كوچه و بازار.
    • زبان ساده و بهره‌گیری اصولی از ویژگی‌های زبان بومی و اصطلاح‌های عاميانه و ضرب‌المثل‌ها.

    او حرف‌های غیرکتابی‌اش را این‌جا می‌نویسد.

    به دیدارش بیایید و صدایش را بشنوید