جشنواره‌ تمام كار نيست

جشنواره‌ تمام كار نيست

جشنواره‌ تمام كار نيست 150 150 فرهاد حسن‌زاده

يادداشتي در حاشيه‌ي جشنواره داستان اروند

نویسنده وقتی برای بچه‌ها می‌نویسد بال در می‌آورد. دو بال خیال انگیز و رویایی. حتماً نیازی نیست چیزی که خلق می‌کند جن و پری و موجودات افسانه‌ای داشته باشد. مهم این است که او برای مخاطبی می‌نویسد که جهان را با چشمان دیگری نگاه می‌کند. چشمانی که هنوز پاک است و آلوده به بلایای زمینی نشده و به همه چیز بال می‌بخشد. بال پرواز.

اگر در زمان نوجوانی و کودکی ما نویسندگان این حوزه به تعداد انگشتان دست بود، امروز ادبیات کودک کشورمان به مدد نویسندگان، شاعران، مترجمان، پژوهشگران این حوزه به اندازه‌ای شده که تصویر درخشان‌تری از دنیای کودکان و نوجوانان ارایه بدهد. اگر چه این تصویر هنوز به پختگی و کمال نرسیده و نیاز به زمان دارد، اما با نگاهی به خط سیر حرکت ادبیات کودک و نوجوان می‌توان آینده‌ای درخشان برای آن متصور شد. در مقایسه با درخت تناور ادبیات کلان، ادبیات کودک و نوجوان ما هنوز جوان است و چندان قامت و قالب نگرفته است، این ادبیات از یک سو نیاز به حمایت و پشتیبانی و از سوی دیگر نیاز به آزادی و رهایی دارد.
واقعیت این است که نوشتن برای مخاطبان کودک و نوجوان کاری تخصصی و دشوار‌تر از نوشتن برای مخاطبان بزرگسال است. کسانی که برای این گروه می‌نویسند باید از تجربه و دانش کافی برخوردار باشند در حالی که در نظر عموم جامعه هر داستانی که شخصیت‌های کودک و یا حیوانات داشته باشد، یا صرفاً بیان خاطرات نوستالوژیک کودکی نویسنده، داستان کودک محسوب می‌شود.
برگزاری جشنواره‌های متعدد (از جمله جشنواره داستان اروند) که بخشی از کارشان را به داستان نوجوان اختصاص می‌دهند، می‌تواند توجه برانگیز باشد. می‌تواند همچون چراغی هدایت کننده‌ی نویسندگانی باشد که نوشتن برای نوجوانان را دوست دارند اما محرکی برای این کار نیافته‌اند. هر جشنواره‌ای در ذات خود روشن‌کننده‌ی شعله‌ای است در درون هنرمند. منتها جشنواره تمامِ کار نیست. باید اجازه داد این نیروی نهفته‌ای که به مدد جشنواره فعال شده به سوی کسب تجربه و دانش برود. به سوی رها شدگی از اعماق ناخودگاه و ترکیب این رهایی که هنر محض است با مخاطبی که نیاز به فهمیده شدن دارد.

    روزی روزگاری

    فرهاد حسن‌زاده

    فرهاد حسن زاده، فروردین ماه ۱۳۴۱ در آبادان به دنیا آمد. نویسندگی را در دوران نوجوانی با نگارش نمایشنامه و داستان‌های کوتاه شروع کرد. جنگ تحمیلی و زندگی در شرایط دشوار جنگ‌زدگی مدتی او را از نوشتن به شکل جدی بازداشت. هر چند او همواره به فعالیت هنری‌اش را ادامه داد و به هنرهایی مانند عکاسی، نقاشی، خطاطی، فیلنامه‌نویسی و موسیقی می‌پرداخت؛ اما در اواخر دهه‌ی شصت با نوشتن چند داستان‌ و شعر به شکل حرفه‌ای پا به دنیای نویسندگی کتاب برای کودکان و نوجوانان نهاد. اولین کتاب او «ماجرای روباه و زنبور» نام دارد که در سال ۱۳۷۰ به چاپ رسید. حسن‌زاده در سال ۱۳۷۲ به قصد برداشتن گام‌های بلندتر و ارتباط موثرتر در زمینه ادبیات کودک و نوجوان از شیراز به تهران کوچ کرد…

    دنیای کتاب‌ها... دنیای زیبایی‌ها

    کتاب‌ها و کتاب‌ها و کتاب‌ها...

    فرهاد حسن‌زاده برای تمامی گروه‌های سنی کتاب نوشته است. او داستان‌های تصویری برای خردسالان و کودکان، رمان، داستان‌های کوتاه، بازآفرینی متون کهن و زندگی‌نامه‌هایی برای نوجوان‌ها و چند رمان نیز برای بزرگسالان نوشته است.

    ترجمه شده است

    به زبان دیگران

    برخی از کتاب‌های این نویسنده به زبان‌های انگلیسی، چینی، مالایی، ترکی استانبولی و کردی ترجمه شده و برخی در حال ترجمه به زبان عربی و دیگر زبا‌ن‌هاست. همچنین تعدادی از کتاب‌هایش تبدیل به فیلم یا برنامه‌ی رادیو تلویزیونی شده است. «نمكی و مار عينكي»، «ماشو در مه» و «سنگ‌های آرزو» از كتاب‌هايي هستند كه از آن‌ها اقتباس شده است.

    بعضی از ویژگی‌های آثار :

    • نویسندگی در بیشتر قالب‌های ادبی مانند داستان كوتاه، داستان بلند، رمان، شعر، افسانه، فانتزی، طنز، زندگينامه، فيلم‌نامه.
    • نویسندگی برای تمامی گروه‌های سنی: خردسال، کودک، نوجوان و بزرگسال.
    • خلق آثاری تأثیرگذار، باورپذیر و استفاده از تكنيك‌های ادبی خاص و متفاوت.
    • خلق آثاری كه راوی آن‌ها کودکان و نوجوانان هستند؛ روايت‌هايی مملو از تصویرسازی‌های عینی و گفت‌وگوهای باورپذير.
    • پرداختن به موضوع‌های گوناگون اجتماعی چون جنگ، مهاجرت، کودکان كار و خيابان، بچه‌های بی‌سرپرست يا بدسرپرست و…
    • پرداختن به مسائلی که کمتر در آثار کودک و نوجوان دیده می‌شود، مانند جنگ و صلح، طبقات فرودست، افراد معلول، اختلالات شخصیتی‌ـ‌روانی و…
    • تنوع در انتخاب شخصیت‌های محوری و كنشگر (فعال). مشخصاً دخترانی که علیه برخی باورهای غلط ایستادگی می‌کنند.
    • بهره‌گیری از طنز در کلام و روایت‌های زنده و انتقادی از زندگی مردم كوچه و بازار.
    • زبان ساده و بهره‌گیری اصولی از ویژگی‌های زبان بومی و اصطلاح‌های عاميانه و ضرب‌المثل‌ها.

    او حرف‌های غیرکتابی‌اش را این‌جا می‌نویسد.

    به دیدارش بیایید و صدایش را بشنوید