طنز، یکی از مهم‌ترین انواع ادبی است و از راه‌های متنوعی حاصل می‌شود. یکی از نظریه پردازان مشهور طنز، ایوان فوناژی، زبان‌شناس و روانشناس برجسته مجارستانی است که مفاهیم مختلف طنز و کارکردهای آن را تبیین و بررسی کرده است. از آنجاکه نظریه فوناژی در مورد طنز، دارای مصادیق متنوع و جامع است و نگاهی هم به بررسی طنز بر مبنای آرای روانشناسی و زبان‌شناسی دارد، معیاری مناسب برای بررسی طنز در آثار مختلف ادبی است. فوناژی در نگاهی جزئی‌تر و دقیقتر، میان طنزپردازی در ژانرهای مختلف ادبی و حتی حوزه‌های متفاوت ادبیات مانند ادبیات غنایی یا ادبیات کودک، تمایزاتی قائل است. فوناژی در یک تقسیم‌بندی کلی، طنزپردازی در ادبیات داستانی کودکان را به دو نوع اصلی «انحراف از معیار» و «بازی‌های زبانی» تقسیم می‌کند و برای هریک از آن‌ها، مولفه‌ها و مصادیقی قائل است. در این جستار، داستان‌های فرهاد حسن‌زاده در حوزه ادبیات کودک و نوجوان با توجه به آراء فوناژی و تقسیم‌بندی او در باب روش‌های طنزپردازی در ادبیات داستانی کودک نقد و بررسی شده است. در این بررسی به این نتیجه رسیده‌ایم که حسن‌زاده، از مصادیق مختلف انحراف از معیار به‌ویژه اتصال کوتاه و تخریب حدس به‌عنوان وجه غالب طنزپردازی استفاده کرده است.
این مقاله در نشریه جستارهای ادبی، شماره ۱۹۹، زمستان ۱۳۹۶ منتشر شده است. نویسندگان این مقاله عبارتند از: علی‌رضا سزاوار، مهدخت پورخالقی، مریم جلالی و اعظم استاجی.
برای دانلود قانونی این مقاله می‌توانید به این سایت بروید.