یادداشتی بر چتری با پروانه‌های سفید

چتری با پروانه‌های سفید

یادداشتی بر چتری با پروانه‌های سفید

یادداشتی بر چتری با پروانه‌های سفید 400 479 فرهاد حسن‌زاده

داستان‌های نوروزی

سمیه مهرگان (نویسنده و روزنامه‌نگار) / روزنامه آرمان شماره ۳۵۶۰/ ۱۷ اسفند ۱۳۹۶

نزدیک عید که می‌شود یادمان می‌افتد که یک‌سری کارها را باید «زود، تند، سریع» انجام بدهیم. درست مثل اردلان، خودمان را به پیرایشگاه برسانیم و موهایمان را کوتاه کنیم. یا مثل آتوسا خودمان را به خیاطی شیرین‌خانم برسانیم تا لباس سال نویمان را بگیریم. و یا مثل مریم و علی دوتا از کودکان کار که باید گل‌هایشان را بفروشند تا بتواننده زودتر خودشان را به لحظه تحویل سال برسانند.

اردلان و آتوسا و مریم و علی شخصیت‌های داستان «چتری با پروانه‌های سفید» فرهاد حسن‌زاده هستند که دو ساعت مانده به لحظه تحویل سال نو، درحالی‌که می‌خواهند کارشان را هم انجام دهند، از سوی دیگر نگرانِ تندتند گذشتن زمان هم هستند که مبادا سر لحظه تحویل سال نو به خانه نرسند. نگرانی و دلواپسی‌هایی که همه‌مان به وقت تحویل سال نو تجربه‌اش کرده‌ایم. از وقتی که مثل اردلان و آتوسا و مریم و علی کودک بودیم تا وقتی که بزرگ شدیم. حتما اردلان و آتوسا و مریم و علی قصه فرهاد حسن‌زاده هم وقتی بزرگ شوند، وقتی به دو ساعت مانده به لحظه تحویل سال برسند، یاد آن‌روزی می‌افتند که چطور در یک لحظه، آنها در یک نقطه به‌هم برخورد کردند: در نقطه‌ای که زمین به احترام آنها، باوقار و زیبا، زیر پایشان ایستاده بود، زمان را نگه داشته بود، تا آنها -و شاید همه کودکان شهر- کارهاشان را انجام دهند تا به موقع به لحظه تحویل سال نو برسند و به دور سفره هفت سین، با خانواده دعای تحویل سال را با لحظه شلیک توپ بخوانند.

«چتری با پروانه‌های سفید» با تصویرسازی خوب غزاله بیگدلو از سوی کتاب طوطی (واحد کودک و نوجوان انتشارات فاطمی) منتشر شده است. فرهاد حسن‌زاده نویسنده این داستان، نامی آشنا در ادبیات داستانی معاصر است، و شاید به جرات می‌توان گفت مهم‌ترین و بزرگ‌ترین نویسنده کودک و نوجوان امروز ایران، که در سال 1396 عنوان نویسنده منتخب جایزه جهانی هانس کریستین اندرسن را به دست آورد. از حسن‌زاده بیش از هفتاد کتاب در حوزه‌های مختلف منتشر شده، که برخی از آنها به زبان‌های انگلیسی، چینی، فرانسوی و…. ترجمه و از برخی نیز فیلم و انیمیشن ساخته شده است. حسن‌زاده تاکنون بیش از بیست جایزه برای آثارش گرفته که مهم‌ترینشان نشان ماه طلایی از جایزه جشنواره بزرگ برگزیدگان ادبیات کودک و نوجوان است. وی در سال گذشته نیز از سوی ایران نامزد جایزه جهانی آسترید لیندگرن شد. ماروپله، ماشو در مه، لولوی زیبای قصه‌گو، سنگ‌های آرزو، کنار دریچه نیم‌کت هفتم، قصه‌های کوتی‌کوتی، عقرب‌های کشتی بمیک، زیبا صدایم کن، هستی، از دیگر آثار حسن‌زاده در حوزه کودک‌ونوجوان است و رمان «حیاط خلوت» (نامزد جایزه گلشیری، کتاب سال ایران و قلم زرین) مهم‌ترین اثر وی در حوزه بزرگسال.

در بخشی از داستان «چتری با پروانه‌های سفید» می‌خوانیم:

به عقربه‌های ساعت نگاه کن! دو ساعت دیگر سال نو می‌شود و آن دختر، اسمش چیست؟ مریم. بله، مریم هنوز پشت چراغ قرمز ایستاده و به آن طرف چهارراه نگاه می‌کند. برادرش علی را می‌بیند که به ماشین‌های پشت چراغ قرمز گل می‌فروشد. مریم نگاهی به گل‌های خودش می‌اندازد و دلش می‌گیرد. زمان می‌گذرد و او هنوز گل‌ها را نفروخته.

مریم می‌گوید «ساعت چند است؟»

راننده می‌گوید: «دو ساعت دیگر توپ می‌ترکد!»

    روزی روزگاری

    فرهاد حسن‌زاده

    فرهاد حسن زاده، فروردین ماه ۱۳۴۱ در آبادان به دنیا آمد. نویسندگی را در دوران نوجوانی با نگارش نمایشنامه و داستان‌های کوتاه شروع کرد. جنگ تحمیلی و زندگی در شرایط دشوار جنگ‌زدگی مدتی او را از نوشتن به شکل جدی بازداشت. هر چند او همواره به فعالیت هنری‌اش را ادامه داد و به هنرهایی مانند عکاسی، نقاشی، خطاطی، فیلنامه‌نویسی و موسیقی می‌پرداخت؛ اما در اواخر دهه‌ی شصت با نوشتن چند داستان‌ و شعر به شکل حرفه‌ای پا به دنیای نویسندگی کتاب برای کودکان و نوجوانان نهاد. اولین کتاب او «ماجرای روباه و زنبور» نام دارد که در سال ۱۳۷۰ به چاپ رسید. حسن‌زاده در سال ۱۳۷۲ به قصد برداشتن گام‌های بلندتر و ارتباط موثرتر در زمینه ادبیات کودک و نوجوان از شیراز به تهران کوچ کرد…

    دنیای کتاب‌ها... دنیای زیبایی‌ها

    کتاب‌ها و کتاب‌ها و کتاب‌ها...

    فرهاد حسن‌زاده برای تمامی گروه‌های سنی کتاب نوشته است. او داستان‌های تصویری برای خردسالان و کودکان، رمان، داستان‌های کوتاه، بازآفرینی متون کهن و زندگی‌نامه‌هایی برای نوجوان‌ها و چند رمان نیز برای بزرگسالان نوشته است.

    ترجمه شده است

    به زبان دیگران

    برخی از کتاب‌های این نویسنده به زبان‌های انگلیسی، چینی، مالایی، ترکی استانبولی و کردی ترجمه شده و برخی در حال ترجمه به زبان عربی و دیگر زبا‌ن‌هاست. همچنین تعدادی از کتاب‌هایش تبدیل به فیلم یا برنامه‌ی رادیو تلویزیونی شده است. «نمكی و مار عينكي»، «ماشو در مه» و «سنگ‌های آرزو» از كتاب‌هايي هستند كه از آن‌ها اقتباس شده است.

    بعضی از ویژگی‌های آثار :

    • نویسندگی در بیشتر قالب‌های ادبی مانند داستان كوتاه، داستان بلند، رمان، شعر، افسانه، فانتزی، طنز، زندگينامه، فيلم‌نامه.
    • نویسندگی برای تمامی گروه‌های سنی: خردسال، کودک، نوجوان و بزرگسال.
    • خلق آثاری تأثیرگذار، باورپذیر و استفاده از تكنيك‌های ادبی خاص و متفاوت.
    • خلق آثاری كه راوی آن‌ها کودکان و نوجوانان هستند؛ روايت‌هايی مملو از تصویرسازی‌های عینی و گفت‌وگوهای باورپذير.
    • پرداختن به موضوع‌های گوناگون اجتماعی چون جنگ، مهاجرت، کودکان كار و خيابان، بچه‌های بی‌سرپرست يا بدسرپرست و…
    • پرداختن به مسائلی که کمتر در آثار کودک و نوجوان دیده می‌شود، مانند جنگ و صلح، طبقات فرودست، افراد معلول، اختلالات شخصیتی‌ـ‌روانی و…
    • تنوع در انتخاب شخصیت‌های محوری و كنشگر (فعال). مشخصاً دخترانی که علیه برخی باورهای غلط ایستادگی می‌کنند.
    • بهره‌گیری از طنز در کلام و روایت‌های زنده و انتقادی از زندگی مردم كوچه و بازار.
    • زبان ساده و بهره‌گیری اصولی از ویژگی‌های زبان بومی و اصطلاح‌های عاميانه و ضرب‌المثل‌ها.

    او حرف‌های غیرکتابی‌اش را این‌جا می‌نویسد.

    به دیدارش بیایید و صدایش را بشنوید