سفر روز تولد، دور از  حال و هوای نویسنده و خواننده

گئورک آساتوریان مترجم رمان زیبا صدایم کن

سفر روز تولد، دور از  حال و هوای نویسنده و خواننده

سفر روز تولد، دور از  حال و هوای نویسنده و خواننده 355 246 فرهاد حسن‌زاده

     خلاصه‌­ای از مقدمه­‌ی کتاب «زیبا صدایم کن» به زبان ارمنی، نوشته‌ی آرتور آندرانیکیان. شاعر و نقاش ارمنستانی

پیچیده‌­ترین و سخت­‌ترین کارها، ساختار یک اثر است.

«پل والری»

کتاب «زیبا صدایم کن» فرهاد حسن‌زاده از لحاظ ساختار ادبی و پیش­برد استثنایی خود، یکی از کتاب­‌هایی است که این اقبال را داشتم که قبل از انتشار در ارمنستان بخوانم. از صفحات نخست کتاب تا پایان آن خواننده همراه دختر نوجوان در سفری شگفت­‌انگیز و ناتمام سیر می­‌کند. بر این باورم که پدر تنها برای یک روز دیدن دخترش و جشن تولد گرفتن برای او از بیمارستان روانی فرار کرده است تا در آن یک روز همه­‌ی آنچه را که به عنوان پدر انجام نداده است را جبران کند. ماجراها به نحوی پیش می­‌رود که انگار نویسنده هیچ «دخالتی» در سفر آنها ندارد. ماجراهایی که روی می­‌دهد و گفت­گوی بین آنها بازگو کننده­‌ی محیط و شرایطی است که آنها در آن قرار دارند. همه چیز آنچنان طبیعی و بیانگر خلق و خوی آدم­‌ها است که انگار به تماشای صحنه‌هایی از فیلم نشسته­‌ای. دیدگاه­‌ها و نظراتی که در داستان مطرح می­‌شود چندان هم دیدگاه فلسفی تلقی نمی­‌شود و چنان مسائل کوچک روزمره‌­ای مطرح می شود که بدون آن مسائل کوچک زندگی معنا و جذابیت نخواهد داشت. هر کدام از این مسائل کوچک خود داستان‌­های کوتاه مستقلی هستند. یعنی این که واقعگرایی در رمان چنان برجسته است که مشخص است دیدگاه و پیام بزرگی در آن نهفته است، بخصوص با یادآوری خاطرات گذشته، پدر و دختر به این درک می­‌رسند که چرا هر دو تنها مانده­ و طرد شده­‌اند و با عواطف خود ثمره‌­ی تلخ آنچه بر سرشان گذاشته را مزه مزه می­‌کنند. و زیبا با درک این که چرا در چنین موقعیت و شرایطی قرار گرفته و می­‌داند که بیش از دیگران آسیب دیده است، با این حال پیشنهاد پدرش را برای جشن تولد گرفتن را نه به خاطر خودش بلکه به خاطر تسلی و شادی پدرش می­‌پذیرد. با چنین روحیه­‌ی خیرخواهانه‌­ای فرهاد حسن‌­زاده چنان فضای احساسی و اخلاقی خلق می­‌کند که به دور از شرارت و خیرخواه بودن آدم‌­ها، آنها با یادآوری خاطرات شیرین گذشته با سازدهنی زیبا و آواز پدر دنیای اخلاقی خود را بنا می­‌کنند.
حسن زاده ساختار منحصر به فردی بنا کرده و با پیگیری خود خروج  پدر و دختر را از آنچه خود سرشته است وا می­‌دارد. و آنها با احساسات و عملکرد خود چنان طبیعی هستند که انگار نمی‌­خواهند در چهارچوبی که نویسنده تعیین کرده است بمانند، آنها تشنه­‌ی واکنش­‌های آزادانه­‌ای هستند و در هر صورت آزادی آنها از دورا دور تحت نظر است. برای زیبا که در  پرورشگاه زندگی می­‌کند، واژه­‌ی پدر سمبل امید و امنیت است، با این که پدر واقعی است و حضور دارد، اما هم­‌زمان نویسنده پدر دیگری را در ذهن زیبا به تصویر می­‌کشد، همان پدری که پسرش آدم برفی می­‌سازد، پدری که در آن رویاها و آرزوهای زیبا نقش بسته و این کشفی ادبی هنری برای نویسنده محسوب می­‌شود. این کشف چشمه­‌ای زلال است، به زلالی اشک­‌های زیبا که برای خواننده هم باور کردنی است. برای این می­‌گویم خواننده، چون نویسنده در چم و خم ماجراهایش نفس خواننده را پشت سرش احساس می­‌کند، احساس می­‌کند که چگونه خواننده با دقت ماجرا را پیگیری و دنبال می­­‌کند و به نظر می­‌آید که نویسنده از ابتدای کار این امر را در نظر داشته و کارش را بر این مبنا پیش برده است.
و حال سئوال این است، آنچه نوشته شده است رویا است یا افسانه؟  «مگر افسانه پایانی دارد؟»
قولی که پدر در رابطه با بردن او به جزایر قناری می­‌دهد، بیانگر رویای برآورده نشدنی آنهاست.
حسن زاده نویسنده­‌ی روانکاوی است. نکته­‌بین است و احساسی، واقعیت را تجزیه و تحلیل می­‌کند و به شخصیت­‌هایی که خلق کرده ایمان دارد. «رولاند بارت» بر این عقیده است که نکته­‌سنجی هنرمند به نکته‌سنجی یک عاشق می­­‌ماند.
پایان رمان جمعبندی بسیار ساده و زیبایی دارد که با روحیه‌ی به هم ریخته­‌ی زیبا هم­خوانی دارد. روحیه­‌ای که با صدای بلند می­‌گوید «دلم خانه می­‌خواهد، گرما می­‌خواهد و نور.»

کتاب زیبا صدایم کن به سال ۱۳۹۸ در کشور ارمنستان توسط گئورک آساتوریان ترجمه و توسط نشر ادیت پرینت منتشر شده است.

    روزی روزگاری

    فرهاد حسن‌زاده

    فرهاد حسن زاده، فروردین ماه ۱۳۴۱ در آبادان به دنیا آمد. نویسندگی را در دوران نوجوانی با نگارش نمایشنامه و داستان‌های کوتاه شروع کرد. جنگ تحمیلی و زندگی در شرایط دشوار جنگ‌زدگی مدتی او را از نوشتن به شکل جدی بازداشت. هر چند او همواره به فعالیت هنری‌اش را ادامه داد و به هنرهایی مانند عکاسی، نقاشی، خطاطی، فیلنامه‌نویسی و موسیقی می‌پرداخت؛ اما در اواخر دهه‌ی شصت با نوشتن چند داستان‌ و شعر به شکل حرفه‌ای پا به دنیای نویسندگی کتاب برای کودکان و نوجوانان نهاد. اولین کتاب او «ماجرای روباه و زنبور» نام دارد که در سال ۱۳۷۰ به چاپ رسید. حسن‌زاده در سال ۱۳۷۲ به قصد برداشتن گام‌های بلندتر و ارتباط موثرتر در زمینه ادبیات کودک و نوجوان از شیراز به تهران کوچ کرد…

    دنیای کتاب‌ها... دنیای زیبایی‌ها

    کتاب‌ها و کتاب‌ها و کتاب‌ها...

    فرهاد حسن‌زاده برای تمامی گروه‌های سنی کتاب نوشته است. او داستان‌های تصویری برای خردسالان و کودکان، رمان، داستان‌های کوتاه، بازآفرینی متون کهن و زندگی‌نامه‌هایی برای نوجوان‌ها و چند رمان نیز برای بزرگسالان نوشته است.

    ترجمه شده است

    به زبان دیگران

    برخی از کتاب‌های این نویسنده به زبان‌های انگلیسی، چینی، مالایی، ترکی استانبولی و کردی ترجمه شده و برخی در حال ترجمه به زبان عربی و دیگر زبا‌ن‌هاست. همچنین تعدادی از کتاب‌هایش تبدیل به فیلم یا برنامه‌ی رادیو تلویزیونی شده است. «نمكی و مار عينكي»، «ماشو در مه» و «سنگ‌های آرزو» از كتاب‌هايي هستند كه از آن‌ها اقتباس شده است.

    بعضی از ویژگی‌های آثار :

    • نویسندگی در بیشتر قالب‌های ادبی مانند داستان كوتاه، داستان بلند، رمان، شعر، افسانه، فانتزی، طنز، زندگينامه، فيلم‌نامه.
    • نویسندگی برای تمامی گروه‌های سنی: خردسال، کودک، نوجوان و بزرگسال.
    • خلق آثاری تأثیرگذار، باورپذیر و استفاده از تكنيك‌های ادبی خاص و متفاوت.
    • خلق آثاری كه راوی آن‌ها کودکان و نوجوانان هستند؛ روايت‌هايی مملو از تصویرسازی‌های عینی و گفت‌وگوهای باورپذير.
    • پرداختن به موضوع‌های گوناگون اجتماعی چون جنگ، مهاجرت، کودکان كار و خيابان، بچه‌های بی‌سرپرست يا بدسرپرست و…
    • پرداختن به مسائلی که کمتر در آثار کودک و نوجوان دیده می‌شود، مانند جنگ و صلح، طبقات فرودست، افراد معلول، اختلالات شخصیتی‌ـ‌روانی و…
    • تنوع در انتخاب شخصیت‌های محوری و كنشگر (فعال). مشخصاً دخترانی که علیه برخی باورهای غلط ایستادگی می‌کنند.
    • بهره‌گیری از طنز در کلام و روایت‌های زنده و انتقادی از زندگی مردم كوچه و بازار.
    • زبان ساده و بهره‌گیری اصولی از ویژگی‌های زبان بومی و اصطلاح‌های عاميانه و ضرب‌المثل‌ها.

    او حرف‌های غیرکتابی‌اش را این‌جا می‌نویسد.

    به دیدارش بیایید و صدایش را بشنوید